Дэ нэхъыбэрэ дызыхэс къэралхэм дащыгугъкIэ ахэм дахуэлажьэкIэ ди Iуэхур дэкIа хъунукъым. Адыгэр къэрал 50-м щызэбгырыдзащ. Зы лъэпкъым и гуащIэр 50-уэ угуэшауэ дауэ лъэпкъыр хъума зэрыхъунри, зыкъызэриужьыжынри, нэгъуэщIхэм щапхъэ яхуэхъуфуэ псэуа зэрыхъужынри? Урысейм щыпсэу адыгэр урысым нэхъыбэрэ хуэлажьэкIэ адыгэм и Iуэхур дэкIрэ? Тыркум щыпсэу адыгэр тырку къэралым нэхъыбэрэ хуэлажьэкIэ адыгэм и Iуэхур дэкIрэ? Европэ къэралым щыпэу адыгэхэр а къэралхэм нэхъыбэрэ яхуэлажьэкIэ адыгэм и Iуэху дэкIрэ? Хьэмэрэ америкэм, е хьэрып къэралхэм? Мы къэралхэм псоми езым я хъуапсапIэ , я Iуэху, я бзэ, я зэхэтыкIэ, я гупсысэкIэ яIэжщ. Дэ адыгэ лъэпкъым езым диIэжкъэ ди хъуэпсапIэ, диIэжкъэ ди бзэ, ди гупсысэкIэ, ди Хабзэ, псом нэхърэ нэхъ тфIэдахэу ди Хэку, ди Iуэху? Апхуэдэ дыдэу дэ ди лъэпкъым дапхуэдизыу зэбгырыдза, угуэша мыхъуамэ, дэ къытхэтщ щIэныгъэ лъэныкъуэ псоми ирилажьэ щIэныгъэлIхэр, егъэджакIуэхэр, мэкъумэшыщIэхэр, бизнесменхэр, тхакIуэхэр, сурэтыщIхэр, джэгуакIуэхэр, уэрэджыIакIуэхэр, къэфакIуэхэр, ухуакIуэхэр, нобэ адыгэ лъэпкъыр зыхуэныкъуэ псори! Ахэр дэращ- дэтхэнэ «сэ сы адыгэ» жызыIэ цIыхурикI. Дэтхэнэ зы адыгэмикI нобэ лъэпкъыр къытхуэныкъуэщI- ди гупсысхэмкIэ, ди 1эщ1агъэмкIэ, ди цIыхугъэмкIэ, ди 1эмалхэмкIэ, тхузэфIэкI псомкIи. Апхуэдэ дыдэу дэтхэнэ зы адыгэри къыдгурымыIуэжми, демыгупсысми, зэхэтщIэми , зэхэдмыщIэми псори ди лъэпкъым дыхуэныкъуэщ. Адыгэ лъэпкъыр лъэщмэ, ди бзэр…
Posts Written OnИюль 2018
Уэ жылэ махуэ хъун, ДАХ-р псэлъэну хуит ящIащи, къытхуэгъэувыӏэжыркъым
Дунейпсо Адыгэ Хасэр адыгэбзэм къыщхьэщыж хуэду «Кавказ-узел» сайтым къралъхьа тхыгъэм (http://www.kavkaz-uzel.eu/articles/322653/) дыпэджэжыну дыхуейт. Адыгэм зы псалъэжь иIэщ «Уэшх блэкIам щIакIуэ кIэлъомыщтэж» жери. Мы бзэм и Iуэхур нэгъабэ бадзэуэгъуэ мазэ лъандэрэ гуащIэу къокIуэкI, законыщIэр къащтэну япу хъыбар зэрыIурэ и нэхъ мащIэу мазищ-мазиплI мэхъу. Законыр къащтакIэщ. ЕтIуанэ еджэгъуэм деж халъхьэну зэхъуэкIыныгъэхэм (дыгъуасэ зи гугъу тщIахэм) ди Iуэхур нэхъ Iей ямыщIым нэхъыфI зэрамыщIынур гурыIуэгъуэщ. Аращи, хъунур хъуа иужь сыт утыку уихьэжкIэ? Ауэ ДАХ-р иджыпстуи утыку ихьауэ дощIри, щхьэ абы иужьырейуэ Анкэрэ щригъэкIуэкIа испэлъкомым и программым хэмытарэ бзэм теухуа законым зэрытепсэлъыхьынур? Программым хэмыт Iуэхум хасэр дауэ тепсэлъыхьа зэрыхъуар? Хэкум икIыу зэхуэсым кӏуа гупым законыщIэм и гугъу ямыщIым нэхъ къащтэу ар программым хамыгъэхьа щхьэкIэ диаспорэм Iуэхур къыщаIэтым Iэмалыншэу тепсэлъыхьын хуей хъуауэ фэ идоплъ. Мыдрейуэ, Сэхъурокъуэ Хьэутий бзэ проблемым теухуауэ ДАХ-р псэлъауэ, утыку ихьауэ жиIащ. ФIыдыдэщ. Арамэ, е тхыгъэу, е псалъэу, е аудиуэу, е видеуэу тхьэмадэм жиIар къыщIигъэбыдэу зыгуэр дывгъэлъагъу. ДяпэкIэ ди кIэзетхэм къытехуэну жыхуаӏэ тхыгъэр абы щыщкъым. Республикэм и унафэщIри бзэ Iуэхум тегузэвыхьу щыжаIащ Анкэрэ. Тегузэвыхьмэ, иджыри къыздэсым щхьэ и жыӏэ зэхэдмыхарэ? Осетием я тхьэмадэ Битаров Вячеслав зымахуэ осетин щIалэгъуалэм хуэзэри мыр яжриIащ: «Урысейм хуейми…